Amir Hanekini

Hayatının temel gereksinimlerinden yoksun, harabe bir evde yaşamını sürdüren, altı yaşındaki Fatima, ağlarken titreyen ellerinde bir yığın birinci sınıf kitabı tutuyor.

Diyala'nın kuzeydoğusundaki Sadiye nahiyesindeki evi ağlama sesiyle dolduran Fatma'nın tek isteği, okul çantasını takmak, okul formasını giymek ve arkadaşları gibi okula gitmek ancak ne annesi ne de büyükannesi ikilemini çözebilir ve arzusunu yerine getirebilir.

Fatma'nın bu isteği oldukça karmaşık ve IŞİD’le savaş sırasında annesinin tecavüze uğraması sonucu dünyaya geldi. Bu nedenle bir kimliği ve uyruğu olmadığı için okula gitmesine izin verilmemektedir.

IŞİD militanları Haziran 2014'te Sadiya ilçesinin kontrolünü ele geçirdi, aynı yılın Kasım ayında Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi), ordu ve polis kontrolü yeniden ele geçirdi.

Fatma'nın annesi Ayşe Nasreddin (40), IŞİD'in ilçeye düzenlediği saldırı sırasında ailesi ve erkek kardeşiyle ilçeden ayrılmayarak birlikte yaşıyordu.

Geceyi kurşun, top mermisi ve patlama sesleri altında geçirdikten sonra ertesi sabah kasabalarının IŞİD'in eline geçtiğini fark eden Ayşe Nasreddin, babasının ve erkek kardeşinin o zamandan beri kayıp olduğunu ve akıbetleri hakkında hiçbir şey bilmediğini söylüyor.

KirkukNow’a konuşan 60 yaşlarındaki Ayşe’nin annesi Reyhan Halil, “IŞİD geldiğinde burada kaldık ve evlerimizi terk etmedik çünkü yapamadık ve Ayşe’nin babası da bizi kurtarmak için yanımızda değildi”diyor.

Reyhan Halil, “Bir gün evimizin kapısını kapatmayı unuttuk, iki silahlı IŞİD’li eve girdi ve kızım Ayşe'ye saldırdı, bir süre sonra Ayşe hamile kaldı” dedi.

2015 yılında Ayşe, Fatma adında bir kız çocuğu dünyaya getirdi ve şu anda altı yaşında olan Fatma, annesi ve büyükannesi ile birlikte yaşıyor.

Ayşe ve annesinin psikolojik sorunları var ve bu ailenin davasını takip eden sivil toplum kuruluşları ve güvenlik kurumlarından alınan bilgilere göre Ayşe tecavüze uğramadan önce de akli dengesi bozuktu.

Ayşe yaşadığı derme çatma evde soğuktan titriyor, evde herhangi bir ısıtma aracı olmadığı gibi ısınmak için kalın giysi de giymiyor. Yoksulluk içinde yaşayan, bu aile insanların yaptığı yardıma bağlı olarak yaşamlarını sürdürüyor.

KirkukNow muhabiri, Ayşe'nin sağlığı el vermediği için onunla görüşemediğini söyledi.

Ayşe, IŞİD'in Sadiya'ya saldırısından önce, çiftin Celawla semtinde yaşadığı için kocasından ayrıldıktan sonra Ayşe babasının evine geri döndü.

Fatma annesi ve anneannesi tarafından sevilir ama şimdi kimlik kartı olmadığı için öğreniminden mahrum bırakıldığı için gözlerinden yaş eksilmiyor.

Dünya Çocuk Hakları Evrensel Sözleşmesi'ne göre, her çocuğun eğitim hakkı vardır ve bunu yapmaktan alıkoymak, haklarının ihlalidir.

Hanekin Toplum Polisi Müdürü Ömer Ali KirkukNow’a verdiği demeçte, “Bir süre önce kimlik kartı olmadığı gibi herhangi bir resmi belge ve okula kaydolmak için sürekli ağlıyor” diye konuştu.

Ömer Ali, “Bu kadın tecavüze uğradığında akıl hastasıydı ve 2014'te IŞİD militanları tarafından cinsel saldırıya uğradı ve bunun sonucunda hamile kaldı” dedi.

Ancak saldırının IŞİD mensuplarınca gerçekleştirildiğini kanıtlayacak net bir kanıt sunmadı.

Geçen yıl, toplum polisi aile ve kız hakkında bir video raporu yayınladı ve kız için bir kimlik kartı çıkarmak ve ailesine yardım etmek için Irak İçişleri Bakanı'nın ofisine gönderildi.

Hanekin'deki bir toplum polis yetkilisine göre, İçişleri Bakanlığı ve Diyala Vatandaşlık ve Pasaport Dairesi'nden bir heyetin hazırladığı raporu gönderdikten sonra Sadiya ilçesine gelerek, söz konusu ailenin evini ziyaret ederek hikayelerini yakından dinledi.

Ömer, “Fatma'nın hayalini gerçekleştirmesi ve okula kaydolması için yasal talimat ve kontrollere uygun olarak Fatma'ya bir nüfus cüzdanı vereceklerine söz verdiler” dedi.

Kişisel Durum Yasasına göre, ebeveyni bilinmeyen veya bunlardan biri bilinmeyen bir ebeveyni bilinmeyen bir çocuk, Irak vatandaşlığı alma hakkına sahiptir.

Avukat Aram Yusuf, kanun hükümleri ışığında, “Babası bilinmeyen çocuklara (doğum belgesi) verilmesi gerekir...Ebeveyni belli olmayan çocuk 15 yaşına gelmişse, kendisi talepte bulunabilir. Ancak 15 yaşını doldurmamışsa mahkemece seçilen başka bir kişi bu talebi yapar”

Yusuf, “Mahkeme, doğum belgesi için başvuran kişinin ebeveyni belli olmadığı gerçeğini uygun göreceği şekilde araştırmalı, çocuğun ebeveyni belli değilse mahkemeye sevk edilir. Çocuğun yaşını belirlemek ve ardından aşağıdaki bilgileri içermesi gereken doğum belgesini düzenlemek için adli tıp bölümüne başvurun: Bu bilgileri (kişinin adı, anne, baba, büyükbaba ve büyükanne, memleket, yaş ve dini” dedi.

Avukat Adnan Rahman, babası bilinmeyen Fatma'nın davasıyla ilgili olarak KirkukNow’a, "Kişinin Statüsü Yasasına göre, o çocuğun annesi meçhul olmadığı ve Iraklı olduğu için nüfus cüzdanını alabilir" dedi.

Sadiye nahiyesinde sivil aktivist olan Zehra Adnan ise aileye acil yardım çağrısında bulunarak, "Fatma'nın ailesi fakir, yaşam şartları çok zor...Fatma'nın annesi ve büyükannesinin de sosyal yardıma ihtiyacı var. Bakım ve psikolojik desteğe yani... Zorlukları aşmalarına yardımcı olacak sosyal yardımlardan maaş almıyorlar” diye konuştu.

Fatma, okulun kapılarını kendisi için açılmasını bekliyor ama ondan önce ona mahkemelerin ve hükümetin kapılarının açılması gerekir. Ömer Ali davanın bir an önce çözülmesini ve Fatma'nın bir an önce kimlik kartı almasını umuyor.

  

Not: Kirkuk Now bu raporda aile üyelerinin kişisel haklarını ihlal etmemek adına isimlerini değiştirmeyi uygun gördü.