Rua Efendi; Türkmen geleneksel toplumuna meydan okudu

Ninova, Mart 2022: Rua Efendi, Telafer'deki bir festivalde edebi bir metin okuyor. KirkukNow

KirkukNow-Ninova

Rua Efendi, toplumunun kısıtlamalarından daha güçlü görünüyor; Rua sadece geleneklerin üstesinden gelmeyi başarmakla kalmadı, aynı zamanda diğer kızlara engellerin nasıl üstesinden gelineceği konusunda da yardım ediyor.

Batı Ninova'da, savaşın harap ettiği Telafer bölgesinden, kadın hareketi ve faaliyetlerine çeşitli kısıtlamalar getiren geleneksel olarak muhafazakar bir toplumda tanınmış çok yetenekli bir Türkmen kadını olarak tanınıyor.

Küçük yaşta yazmaya başladı çünkü bunun üzüntülerini, sevinçlerini ve duygularını ifade etmenin bir yolu olduğuna inanıyor.

Rua, 1990 yılında Telafer'in merkezi Hesanko bölgesinde orta sınıf bir Türkmen ailesinde doğdu.

Rua o günleri, “Babamı 13 yaşında kaybettim. Annem hastalık nedeniyle bakıma muhtaçken bu benim için büyük bir şoktu" diye hatırlıyor. Rua babasının ölümünden birkaç yıl sonra o da annesini kaybetti.

Nüfusu 524 binden fazla olan Telafer ilçesi, Ninova vilayetinin merkezi olan Musul'un 69 km kuzeybatısında, ilçe merkezi ve üç bucaktan oluşuyor.

1-32

Ninova, Nisan 2022: Rua, Telafer'de kitap kaldırımı etkinliklerinin bir parçası olan çocuk çizimi için bir sanat sergisi düzenledi. Fotoğraf: KirkukNow 

KirkukNow'a konuşan Rua Efendi, “Daha sonra, 2014 yazındaki IŞİD’in ortaya çıkmasıyla trajik olaylar meydana geldiğinde mezun olmak üzereydim. Yerinden edilme hayatımı olumsuz etkiledi ve her şeyi bırakıp Kerkük'e taşındık” diyor.

Birkaç yıl Kerkük'te yaşayan Rua, ardından Musul'a geri döndü. Burada üniversiteden mezun oldu ve İlköğretim Koleji'nden matematik alanında lisans derecesi aldı.

Rua, “Özel bir anaokulunda çalışırken beş yıl gönüllü öğretmen oldum. Düşük gelirli aileler ve insani faaliyetler için yerel bir ekipte gönüllü olmanın yanı sıra, kitap kaldırım etkinlikleri düzenliyorum ve ev işlerini de yapıyorum” dedi.

Telafer sakinlerinin çoğunluğu Sünni Müslüman Türkmenler, bazı Araplar ve Kürtler ise bazı kentsel alanlarda ve köylerde yaşıyor.

IŞİD, Haziran 2014'te Telafer’i kontrol ederken vahşet işledi. Sivil toplum kuruluşları STK'larına göre, 700 erkek, 470 kadın ve 130 çocuk olmak üzere bin 300 kişi kaçırıldı.

“Günlük zamanımın bir kısmını edebi metinler ve kısa öyküler yazmaya ayırıyorum” 

Çeşitli kültürel ve insani kurumlarda da üye olan Rua, “Daha çok duygularıma, hayal gücüme ve anlatıma odaklanıyorum. Yazdığım metinle yaşayabilmek için hayal ile gerçeklik arasında bağlantı kurmaya çalışıyorum. Yazmak için belli bir zamanım yok. Bir resim, bir olay, hatta sessizlik bile bana ilham verebilir” dedi.

Rua'nın erkek egemen toplumunda kadınlar özgür olmak, çalışma, ifade ve yenilik hakları garanti edilmiş sıradan insanlar olarak yaşamak için mücadele ediyor.

Telafer'in Ağustos 2017'de IŞİD'in kontrolünden kurtarılmasının ardından, çoğu Şii Müslüman olan yerinden edilen Türkmenlerin yaklaşık yüzde 60'ı evlerine dönerken, diğerleri geri dönmekten çekinerek başta Necef olmak üzere ülkenin güney ve orta kentlerine yayıldı. Kerkük ve Babil, kuzeyde Kerkük Irak Kürdistan Bölgesi ve bazı aileler de Türkiye'ye kaçtı.

Türkmenler; Arap ve Kürtlerden sonra Irak'taki en büyük üçüncü etnik grup olarak kabul ediliyor.

Sünni ve Şii. Mezheplerden oluşan Türkmenlerin çoğu Telafer'de yaşarken, Musul, Erbil, Altun Kopri, Kerkük, Tuzhurmatu, Kifri ve Hanekin'e kadar uzanan kuzey kasaba ve köylerinde de yaşamlarını sürdürüyor.

2-16

Ninova, Mart 2022: Rua, Telafer Gençlik Buluşması Uluslararası Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü'ne hitap ediyor. KirkukNow 

Rua, kadınların yazılarının “verimli bir hayal gücüne, hassas ve güçlü duygulara sahip oldukları için içsel duygularını yansıttığını” söylüyor.

Biri 2021'de İlk Kışta Aşk ve 2022'de Arap Ulusal Olayları başlıklı iki makale serisi yayınladı.

Rua, Türkmence ana dilinin yanında Arapça yazıyor.

Rua ayrıca, arkadaşlarıyla birlikte yaratıcılıklarını geliştirmek, etkinlikler düzenlemek ve festivallere katılmak için el ele çalıştıkları ve ailelerini yeteneklerini teşvik etmeye ve izlemeye ikna etmede rol oynadığı “Telafer’in Yaratıcı Kadınları” adlı bir grubu yönetiyor.

Rua son olarak, “En büyük dileğim, temiz bir parmak izi bırakmak ve verimli bir tohum ekmek ve yeteneklerini tanımaya ve yeteneklerini sergilemeye çalışan her kızın elini tutmaktır” diyor.

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT