Diyala’nın Hanekin ilçesinde en az 5 bin “kaçak yapı” olduğu gerekçesiyle ev zorunlu hizmetten mahrum kaldı. Hükümetin ise sorunu yakın zamanda çözmesi beklenmiyor.
Bahtiyari, Sirwan ve Ban Mel mahalleleri, 2003'ten sonra taşkın araziler üzerine inşa edilen ve 5 binden fazla konutun bulunduğu konut mahalleleri arasında yer alıyor. Bu mahalle sakinleri, hizmet projelerine dahil edilmelerini talep ediyor.
2010 yılında mahalleye ev inşa eden Sirwan Mahallesi sakinlerinden Mejid Hemid, “Hükümet bizim için herhangi bir hizmet projesi uygulamadı. Yaşadığım mahallede asfalt yol, su ve kanalizasyon şebekesi yok. Devletin bize zorunlu hizmetleri sağlaması için evlerimizi kabul etmesini istiyoruz” dedi
“Evimi inşa etmek için yaklaşık 60 milyon dinar harcadım ancak şu anda tüm zorunlu hizmetlerden mahrum kalmış durumdayız. Çok pişmanım”
Sirwan Mahallesinde tabu olmayan bin 500 ev var. Mahallelerde yer alan evlerin sahiplenilmemesi ve hizmet verilmemesi konut fiyatlarının düşmesine neden oldu.
Bir öğretmen olan Mecid Hemid, “evini inşa etmek ona 45 milyon dinara mal oldu, ama şimdi 20 milyon dinardan daha değerli değil” diyor.
Aynı mahallede oturan İmad Fadil, “Evimi inşa etmek için yaklaşık 60 milyon dinar harcadım ama şimdi seyyar tankerlerden içme suyu almak zorunda kaldığıma, mahallenin kaldırım ve kanalizasyon şebekesinden yoksun olmasına üzülüyorum. Bize hizmet verilmesini bekliyoruz” dedi.
Irak Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği, Kasım 2019'da tüm Irak valiliklerine Bakanlar Kurulu kararının uygulanması, şehirlerin temel tasarımları dışında kalan işgal edilen yerleşim alanlarının izinsiz inşaat yapanlara emanet edilmesi talimatını yayınladı.
Kararda, arsa dönümü ödeneğinin yüzde 5'i, kalanının 20 yıl süreyle taksitler halinde ödenmesi öngörülmüş, ancak karar henüz yürürlüğe girmemiştir.
Hanekin Korniş bölgesi, ilçedeki turistik bölgelerden biri Fotoğraf: Hawre Azad
Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne bağlı Hanekin Belediye Başkanı Soran Ali KirkukNow’a, “Mahalle sakinleri, Baas Partisi yönetimi sırasında Hanekin'den ayrılan ve daha sonra 140. Maddenin uygulanması çerçevesinde geri dönenler. Irak Anayasası ve o topraklar kendilerine dağıtıldı, biz onlara dağıttık ama mülkiyet işlemleri Irak hükümetinin görevidir” dedi.
Irak Anayasasının 140. Maddesine göre, Baas Partisi iktidarı döneminde topraklarından sürülen her aileye 10 milyon Irak dinarı ve bir parça toprak tazmin ediliyor, ancak araziler hak sahibi ailelere ait değildi ve hükümet onları istila edilmiş topraklar olarak görüyor.
Bu evlere sahip olmak için Hanekin ve Diyala belediyeleriyle sürekli bir çözüm arıyoruz, ancak diğer sorun Irak'ın son zamanlarda tanık olduğu sorunlardandır.
Hanekin, Diyala Valiliği'nin ilçelerinden biri ve federal hükümet ile Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki tartışmalı bölgelerden biri ve kaderinin çözümü Anayasa'nın 140. maddesinin uygulanmasına bağlıdır.
Soran Ali, “Hükümet 2019'da gasp edilen arazilere tapu verilmesine karar verdikten sonra 2020'de konutlarla ilgili federal hükümete rapor sunduk ama neden sahiplenilmediğini de bilmiyoruz...”
KirkukNow’a konuşan ve davayı takip eden Diyala Valiliği'nin Irak Parlamentosundaki temsilcisi Suzan Mansur, “ev sahibi olamamanın önündeki engellerden birinin, tartışmalı bölgelerin kaderinin henüz değişmemiş olması olduğunu” söyledi.
Suzan Mansur, “Henüz karara bağlanmamış ve anayasaya göre nüfus artışına, mahallelerin değişmesine ve artmasına, 140. madde uygulanana kadar ruhlar kartının aktarılmasına engel oluyor ve ev sahipliğini engelleyen de budur.
Hanekin ve Diyala belediyeleriyle, bu vatandaşların evlerinin tapusuna sahip olmak için sürekli bir çözüm arıyoruz, ancak diğer sorun, Irak'ın son zamanlarda tanık olduğu, hükümetin çalışmasının aksamasına ve Parlamentonun bunu yapamamasına yol açıyor” diye konuştu.
