Kürt milletvekilinin itirazı yeniden reddedildi

Qaratapa Mahkemede:Kürtlerin protestolarına rağmen “İlçe statüsüne geçiş”sürüyor

Diyala,2025-Alt bölge statüsünden çıkarılarak ilçe seviyesine yükseltilen Qaratapa kasabasının merkezi.Fotoğraf:KirkukNow

KirkukNow-Diyala

Qaratapa’nın ilçe statüsüne geçirilmesi süreci devam ediyor. Çeşitli kamu daireleri Hanekin ilçesinden ayrılarak doğrudan Diyala vilayetinin merkezi Bakuba’ya bağlandı.Kürtler ise,değişikliğin durdurulması için yargı yoluna başvurdu.

Kürt tarafı,bu adımın Araplar tarafından Hanekin’in önemini azaltmak ve seçim öncesi siyasi amaçlarla atıldığını düşünüyor.

Son olarak,Qaratapa’nın ilçe statüsüne geçiş süreci kapsamında eğitim müdürlüğü,Hanekin’e bağlı küçük bir birim olmaktan çıkarılıp vilayet Eğitim Genel Müdürlüğü’ne bağlandı.

Bu gelişme,Kürt milletvekili Susan Mansur’un açtığı davanın,sürenin geçirilmesi gerekçesiyle Bağdat İdari Mahkemesi tarafından reddedilmesinin ardından geldi.

524302292_4201083033550918_1400927717375168322_n
Diyala, Temmuz 2025: Qaratapa'nın alt bölgeden (Nahia) bölgeye geçişinin işaretlerinin değiştirilmesi. Qaratapa idaresi medyası

Diyala milletvekili Mansur, KirkukNow’a şunları söyledi:

“Planlama Bakanı,vali ve Diyala İl Meclisi Başkanı hakkında dava açtım. Yasal ve idari açıdan çok sayıda ihlal yapıldı.Sessiz kalmayacağız.”

Diyala İl Meclisi,31 Aralık 2024’te aldığı kararla Qaratapa,Celavla ve Beni Saad alt bölgelerini ilçe seviyesine yükseltme kararı almıştı.Ancak özellikle Qaratapa konusunda tartışmalar aylarca sürdü.2 Temmuz 2025’te Irak Planlama Bakanlığı,Qaratapa’nın resmi olarak ilçe statüsüne geçtiğini ve Jabara’nın da bu ilçeye bağlandığını ilan eden bir kararname yayımladı.

26 Temmuz 2025’te,Qaratapa resmen ilçe ilan edildi ve kaymakam, yeni ilçe binasında görevine başladı.

Eylül ortasında Bağdat İdari Mahkemesi,Kürt milletvekilinin itirazını yeniden reddetti ve başvurunun “Qaratapa’nın ilçe ilanından 30 gün sonra”yapıldığını belirtti.
Bunun üzerine aynı partiden bir avukat dosyayı Yüksek İdari Mahkeme’ye taşıdı ve ayrıca Diyala valisine de resmi şikâyet sundu.

Qaratapa,Diyala vilayetinde Hanekin’e bağlı bir alt bölgeydi. Yaklaşık 50 bin nüfusu bulunuyor; Kürtler, Araplar ve Türkmenlerden oluşan karma bir yapıya sahip.

Diyala İl Meclisi’nin Taqadum Koalisyonu üyesi Nafia el-Cuburi, Qaratapa’nın ilçe statüsünü destekleyerek şu açıklamayı yaptı:

“Qaratapa’nın ilçe olması bölgeye çok sayıda fayda sağlayacak. Daha bağımsız bir idari yapı, kaynakların daha verimli kullanımı ve yerel düzeyde daha hızlı karar alma imkânı doğacak.”

El-Cuburi, ayrıca,“Yeni statüyle birlikte mahkeme, tapu, trafik ve nüfus müdürlükleri gibi devlet daireleri de Qaratapa’da açılacak. Halk artık işlemleri için Hanekin’e gitmek zorunda kalmayacak,”
dedi.

Kürtler,2017 yılına kadar Qaratapa’daki birçok idari makamda görev alıyordu. Ancak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumu sonrasında yaşanan gelişmelerden sonra bu görevlerin hiçbiri Kürtlerde kalmadı.

Yerel aktivist Meysar Zubeydi ise bu değişimi sert şekilde eleştirdi:

“Qaratapa ne altyapı ne de hizmet açısından ilçe olmaya uygun. Hatta mevcut haliyle alt bölge bile sayılmamalı.”

Zubeydi, şehirde hâlâ hastane olmadığını, sadece bir sağlık merkezi bulunduğunu vurgulayarak,

“Bu karar tamamen siyasidir, seçim amaçlıdır. Şehir önce geliştirilip imar edilmeli, sonra idari düzeyi yükseltilmelidir,”
dedi.

WhatsApp Image 2025-09-16 at 8.48.50 AM
Diyala, 2025: The old bazaar at the center of Qaratapa. KirkukNow

Hanekin’deki Kürt partileri, 8 Temmuz 2025’te Qaratapa’nın ilçe yapılmasını protesto etti, ancak sonuç alınamadı.

KDP’nin Hanekin 15. Şube Başkanı Ekber Heyder, kararın Hanekin’i siyasi ve ekonomik olarak zayıflatmaya yönelik olduğunu belirterek tepki gösterdi.
Kürt partiler bu kararın iptali için hukuki bir komite kurdu.

20 Temmuz 2025’te Diyala İl Meclisi, Planlama Bakanlığı’na Qaratapa’nın ilçe sürecinin durdurulmasını talep eden bir yazı gönderdi, ancak prosedür devam ediyor.

Aws İbrahim,Diyala İl Meclisi’ndeki tek Kürt üye, Qaratapa’nın ilçe kriterlerini taşımadığını savundu.Ayrıca, Qaratapa ve Jabara’nın Irak Anayasası’nın 140. maddesi kapsamına girdiğini ve bu madde uygulanmadan statü değişikliğine gidilemeyeceğini söyledi.

Mart 2025’te İl Meclisi, Meclis Başkanı Omar Krui’yi sorguladı ve “yetersiz açıklamaları” nedeniyle güvensizlik oylamasıyla görevden aldı.

El-Cuburi, hukuki ve idari engellerle karşılaşabileceklerini kabul ederken, “tüm prosedürleri sürdürme”sözü verdi.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY),konuyu Erbil Bakanlar Kurulu’na taşıdı. Yönetim, bu kararın Madde 140’a aykırı olduğunu ve demografik dengesizliğe yol açabileceğini savunuyor.

Milletvekili Mansur,Koks alt bölgesinin Qaratapa’ya bağlanmasını da yasadışı bulduğunu belirtti:

“Koks, KYB sınırları içinde yer alıyor. Bu nedenle böyle bir aktarım yasal değildir.Qaratapa, ilçe olma şartlarını karşılamıyor.”

Diyala’da Kürtlerin yalnızca bir milletvekili ve bir il meclisi üyesi bulunuyor. KYB,Arap partileriyle birlikte yerel yönetime katılmış durumda. Şu ana kadar yalnızca Hanekin Kaymakamı ve Saadiye Nahiyesi Müdürü atanabildi.

  • FB
  • Instagram
  • Twitter
  • YT