دەمێ دابەشکرنا دەستکەفتێێن شەڕی ییە، دناڤدا کچێن ڕەڤاندیێن ئێزدی قەزایا شنگالێ، ئەمیرەکی (دەولەتا ئیسلامی-داعش) چاڤێ وی دچیتە سەر جیلانێ. جیلان وەستایی و ڕەڤین و زێندانییە، دوو هەفتی زێدەتر هەیە ئاڤ ب چاڤان نەکەفتییە، پرچا وێ تەڤلیهەڤە و جلووبەرگێن وێ تەمام دژوون بوون، بەلێ هەر ب ڤێ ڕەوشێ ڤە ژ تەماعا چەکدارێن داعش ڕزگارنەبوو.
جیلان و خوشکێن خۆ ل گەل کچێن دی یێن ئێزدی، پشتی رەڤاندنێ ل شنگالێ، ل قوتابخانەکا قەزاییا بەعاج(باشووری رۆژئاڤایێ شنگال) کۆمدکەن و هەر ل وێدەر ژی ب سەر چەکداران دهێنە دابەشکرن.
جیلانێ ب فشارا هێزێ و زۆردایێ دهنێرنە حەمامەکا ناڤ قوتابخانێ، و ل وێدەر دەرگایی ل سەر دگرن، پشتی دوربازبوونا نێزیکی ١٥ خۆلەکان ئێک ژ چەکدارێن داعش دچیت ل دەنگووباسێن جیلانێ بپرسیت هەتاوەکوو بزانت کەنگی دی بۆ ئەمیرێ وان بەرهەڤ بیت، و ژنشکەکێ ڤە دبیتە دەنگە دەنگ.
حەمام یان ئەو جهێ جیلان کو دێ خۆ تێدا شوشتبا، دەرگەهـ دچیتە سەر ئەو جهێ کچێن دی یێن کو تێدا دگرتینە، ژبەرهندێ خوشکێن وێ زۆربەی دیمەنێن وان ڕۆژان دیتینە، و نها وەک شاهدحال ئێک ژوان هوویرکارییان بۆ ( کەرکووکناو) ڤەدگێرتەڤە.
''ئەو ئەمیرە چاڤەڕی بوو جیلان سەرشووشتنا خۆ تەمام بکات، بەلێ چاڤەڕیبوونا وان دڕیژە کێشا و پشتی هنگی دیتن جیلانێ داوی ب ژیانا خۆئیناییە ل ناڤ وێ حەمامێ دا، ب گویزانان ''دەڤک''ی دەمارێن دەستێ خۆ بڕینە، غالیا، خوشکا جیلانێ بۆ (کەرکوک ناو) وەسا گۆت.
جیلان ل وێدەر ب ئەگەرێ خووین بەربوونا گەلەک؛ بەری چەکدارێن داعش ب بڕینا دەمارێن دەستێن وێ بزانن گیانێ خۆ ژ دەستددەت، خوشکا وێ دبێژیت ئەوان گوهـ ل هاوارا و گریانا وێ ژی نەبوو هەرچەندە ژوورا وان و حەمام گەلەک ژ ئێک نە ددووویر بوون.
"جیلانێ گۆت بمرم ژی ڕێکێ نادەم ئێک کەس دەستدرێژیێ بکەتە سەر من. ئەم پشتی خۆکووشتنا خوشکا من چۆینە حەمامێ، مەدیت خوینەکا گەلەک ژێ هاتییە، و ئێکسەر جانێ خۆ ژ دەستدابوو'' غالیا وی دەمێ تەمەنێ وێ ١٥ ساڵ بوو ب چاڤێن خۆ تەرمێن خۆکوشتنا خوشکا خۆ دیتبوو.
جیلانێ گۆت بمرم ژی ڕێکی نادەم کەس دەستدرێژیێ بکەتە سەر من
٢٠ـی ئابا ٢٠١٤ـێ، دبیتە دوماهیک ڕۆژا جیلان بەرجەس یا تەمەن ١٩ سالی، بەلێ ئەو دبیتە دەستپێکا چیرۆکەکا تراژیدی و نها ل ناڤ ئێزدییان دا ب شانازیڤە دهێتە بەحس کرن، و بووییە هێڤێنێ دروستکرنا چەژندین شانۆگەری و کورتە فیلمان.
دەستپێکا بووییەرێ ڤەدگەڕیتەڤە بۆ ٣ـی ئابا وێ ساڵێ، دەمێ چەکدارێن داعش ب ژنشکەکێڤە گەهشتنە ناڤەندا شنگالێ و دەست ب سەر وی باژاری دا گڕتن، ب وی ئەگەری هەزاران خێزانێن ئێزدی کەفتنە ڕەوشەکا پڕ مەترسی دا، ئەوێ شیایی ڕەڤی؛ ڕەڤی، و ئەوێ مایی ژی یان نەشیا بڕەڤیت کرنە کوێلە''بەندێن'' داعشێ.
مالا جیلانێ ماڵباتەکا مەزن و ئاکنجێین ناحیا گرعزیرا باشووری رۆژئاڤایێ شنگال بوو، ب کەسووکار و نێزیكێن خۆڤە دگەهشتنە ٦٥ کەسان کارو کاسبیان خودانکارنا گیانەوەران بوو، ل دەمێ ئێڕشا داعشێ دا، زێدەتر ژ ٣٢ کەسان ژ وێ ماڵباتێ هەمبەری کۆێلایەتی'' بەندایەتی'' و کوشتنی بوونەڤە، ئەوێن دی ژی بلنگان یان ژی ب تورمبێلێ شیان بڕەڤن و بگەهنە چیایی شنگال.
بابێ جیلانێ دوو هەڤژین هەبوون، ژ هەردووییان بابێ ١٠ زارۆکان بوو، شەش برا و چار خویشک، دایکەک ژێ دووکیان بوو و دوماهیک زارۆکێ وێ خێزانێ بوو دبن دەستێ داعشێ دا پاشی کورەک ژ دایکبوو.
جیلان ل گەل غالیا و خوشکەکا دی ب ناڤێ جیهان، هەردوو دایکێن وێ و دوو برا، باب و چار مام ژ ئالیێ داعشێ ڤە هاتنە دەستەسەرکردن، هەر ل ناڤ شنگالێ، داعشی دوو هەلبژارتن ئێخستنە بەرامبەری باب و برا و مامێن وان یێن دەستەسەرکری، یان دەستبەردان ژ ئاینێ ئێزدی و ببنە مووسلمان یان ژی کوشتن.
ل گۆر ڤەگێرانا خوشکا جیلانێ و شاهدحالێن دییێن وێ رۆژێ، باب و برا و مامێن جیلانێ تەحەدییا داعشان کرن و ڕەتکرن ببنە مووسلمان، و موكڕبوون ل سەر هندێ، خودێ وەک ئێزدی خولقاندیینە و وەک ئێزدی ژی دێ مرن.
''ل ناڤچەییەکا نێزیک شلۆ رێکا شنگالێ بەرەڤ چییایی ڤە چۆن، هەر ل وێدەر ژی هاتینە دەستەسەرکرن، ل بەرچاڤێن مە باب و برا و مامێن مە دانە بەر گولەییان و هەر هەفت هەر دەوی دەمیدا جانێ خۆ ژ دەستدان، پشتی ڕەتکرین ئاینێ خۆ بگوهۆڕن'' غالیایێ هۆسا گۆت.
دوو برایین جیلانێ ئێک ژێ ل کۆلیژا پزیشکییا گشتی و ئەوێ دژی ل کۆلیژا پەروەرەدا زێێندەوەرزانی بوو، نها ژی ل گەل باب و مامێن وێ ل گۆرەکە ب کۆمەڵ دا هاتینە ب ئاخ سپارتن بەلێ هێشتا نەهاتینە هلدان، وی دەمی جیلان ل دەمێ رەڤاندنێ قوتابییا پۆڵا ١١ـی زانستی بوو.
ل بەرچاڤێن مە باب و برا و مامێن مە دانە بەر گوولەییان
"بەردەوام دگۆت هەموو خەون و هیڤین من ئەون ببمە نۆژدار، و ب هەموو حەز و هیڤی چاڤەڕی هندێ بوو بچیتە پۆڵا ١٢ـێ ئامادەیێ و نمرەییەکا باش ب دەستڤەبینیت'' ب گۆتنا خدر دیرۆ، خالێ بابێ جیلانێ بۆ ( کەرکوک ناو).
ئەوێ دبێژت چەندین جاران جیلانێ بەحسا خەونێن خۆ دکر و دڤیا وەک برایێن خۆ بگەهتە زانینگەهێ.
پشتی کوشتنا حەفت کەسان ژ باب و برا و مامێن وێ، جیلانێ ل گەل هەردوو خوشک و هەردوو دایکێن وێ دبنە بەعاج، ل وێدەر کچان ژنێن ب تەمەن ژئێک جودا دکەن.
دەیکا جیلانێ ل نک داعشێ زارۆکەکی دبیت و ناڤێ کوڕی خۆیێ کوشتنی ناڤ لێ دکەت و دکەتە ڕێزان، پشتی هنگی ل گەل هەڤژینا ئێکی یا هەڤژینا خۆ ژ ئالیێ داعشێ ڤە ل ساڵا ٢٠١٥ـێ دهێنە ئازادکردن، ل گەل کۆمەکا ژنێن دی یێن ب تەمەن.
دایک و کچ ئاگەهـ ژ دەنگووباسێن ئێک نامینن، نزانن چی ب سەر جیلان و خوشکێن وێ دا هاتییە، ئەوان ل کچێن گەنجێن دی دئێخنە ناڤ خویندنگەهەکا بەعاجێ دا و ل وێدەر چاڤەرێن کو دێ وان ب سەر چەکداران دا دابەشکرن، بەلێ خۆ کوشتنا جیلانێ هندەک ژ پلانێن وان تێکدان.
تەرمێ جیلانێ دئێخنە دناڤ بەتانییەکی دا و خوین ژێ د هەڕکت و دبنە دەرڤەی قوتابخانێ، چەکداران ژبح جاڤترسینا زێدەتر یا وان کچان، تەرمێ وێ دهاڤیژن دا ببتە خواران گیانەوەران.
'' جیلان گۆت ئەگەر هەر تشتەک ب سەرێ من هات یان هەر تشتەک ل من کرن بلا نزانن هووین خوشکێن منن'' غالییایێ هۆسا گۆت، ژبەرهندێ ژی پشتی بوویەرێ ژی چەکداران نەزانی غایا و جیهان خوشکێن جیلانێ نە، هەر ل وێدەر ژی ژ ئیک جوداکرن و هەر ئێک ژوان ڤەگوهاستنە باژێرەکی دی.
جیهان خوشکا جیلانێ ل ساڵا ٢٠١٥ـی دا ل بن دەستێ داعشێ خۆ کوشت.
جیهان-ێ خوشکا جیلان و غالییایێ، د تەمەنێ ١٧ ساڵیێ دا هاتە ڕەڤاندن، هاتە ڤەگووهاستن بۆ باژێری رەققەیێ سووریا ب گۆتنا کەسووکارێن وێ ئەو زانیاریێن شاهدحالان ب دەستکەفتی، دەما چەکداران بزاڤ کری دەستدرێژێی بەنە سەر ئەوێ ژی مینا خۆیشکا خۆ جیلانێ ل نیسانا ٢٠١٥ـی خۆ کوشت.
ژ سێ خوشکێن ڕەڤاندنی ددەستێ داعشێ دا بتنێ غالیا دمینت، ئەوژی چەندین جاران ڕووبڕووی دەستدرێژیی بوو، هەتا کو ل ئۆپەراسیۆنا لەشکەرییا کۆنترۆلکرنا باژێرێ مووسلێ ژ ئالێی هێزێن ئیراقی ڤە دهێتە ڕزگارکرن.
غالیا نها ٢٢ ساڵە، ل گەل عالییا خوشکا خۆ و براییەکی خۆ ل کەمپا چەممشکۆ یا دهۆک دژین، دایک و زڕدایکا وان وبراییەکی وان یێ دی ل ئەڵمانیانە و مافێ پەنابەریێ وەرگرتینە.
جیلان ژ کچین خێزانەکا نە ناسکرای شنگالێ بووە ناڤوونیشانەکا دیار، پەیکەر ژی بۆ وێ هاتییە دروست کرن و بریارە ل نزێک ل ناڤەندا ناحیا گرعزێر پەردە ل سەر بهێتە لادان.
